13 i 14 lipca 2024 roku w Ukrainie delegacja Instytutu Pamięci Narodowej z zastępcą prezesa dr. hab. Karolem Polejowskim oddała cześć obywatelom II Rzeczypospolitej Polskiej pomordowanym 81 lat temu przez ukraińskich nacjonalistów.
Przedstawiciele IPN zapalili znicze i złożyli wieńce w miejscach pochówku polskich obywateli, eksterminowanych przez bojówki OUN i Ukraińską Powstańczą Armię.
Zastępcy prezesa IPN towarzyszyli m.in. Mateusz Kotecki, dyrektor Biura Kadr, dr Leon Popek, zastępca dyrektora Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa oraz dr Mateusz Marek, zastępca dyrektora Biura Współpracy Międzynarodowej.
13 lipca dr hab. Karol Polejowski wziął udział w uroczystości odsłonięcia pomnika nagrobnego w miejscowości Sielec, w miejscu, gdzie spoczywają trzy polskie rodziny zamordowane latem 1943 roku. Powstanie grobu na cmentarzu zostało współfinansowane ze środków Instytutu Pamięci Narodowej.
Wydarzenie zainaugurowała Msza święta polowa
Wydarzenie zainaugurowała polowa Msza święta pod przewodnictwem biskupa łuckiego Witalija Skomarowskiego.
Podczas odsłonięcia pomnika zastępca prezesa IPN, powiedział, że ta uroczystość jest wyrazem pojednania między Polakami a Ukraińcami.
– Spoczywający tutaj Polacy leżeli w bezimiennej mogile, dole. Dzisiaj doczekali się godnego grobu z krzyżem, który został poświęcony. Są tutaj, w wołyńskiej ziemi, wśród swoich ukraińskich sąsiadów. A więc są wśród swoich. Pięknie usłyszeliśmy, że nie nienawiść, ale chrześcijańskie miłosierdzie jest tym, czym powinniśmy się kierować. I kierujemy się tym. Tego chcemy. Pojednania na prawdzie.
Niech Bóg da zwycięstwo walczącej Ukrainie. Niech Bóg da Ukrainie odwagę wykonania ostatniego kroku do pełnego pojednania z Polakami. Niech pozwoli nam godnie i po chrześcijańsku pochować naszych przodków spoczywających w dołach śmierci, w tej ziemi. Tylko tego i aż tego chcemy
– podkreślił.
W uroczystości wzięli udział
W uroczystości wzięli udział chargé d’affaires Ambasady RP w Kijowie Agnieszka Góralska wraz z pracownikami placówki dyplomatycznej, harcerze, przedstawiciele duchowieństwa, organizacji polskich i kresowych oraz uczestnicy Wołyńskiego Rajdu Motocyklowego.
Następnie delegacja IPN odwiedziła dawny cmentarz parafialny w Hołobach oraz cmentarz parafialny w miejscowości Sokul, gdzie dr hab. Karol Polejowski złożył wieniec z biało-czerwoną szarfą na kwaterze 80 Polaków zamordowanych 30 sierpnia 1943 roku i ekshumowanych z miejscowości Kolonia Gaj.
W miejscowości Sokul dr hab. Karol Polejowski wbił w ziemię symboliczny krzyż, w miejscu domniemanego pochówku żołnierzy Wojska Polskiego, poległych w czasie walk z armią sowiecką.
14 lipca delegacja IPN wzięła udział we Mszy św. w katedrze św. Apostołów Piotra i Pawła w Łucku koncelebrowanej przez ks. bp. Witalija Skomarowskiego, ordynariusza łuckiego.
Następnie przedstawiciele IPN udali się do Torczyna, gdzie zatrzymali się na cmentarzu rzymskokatolickim. Tam zapalili znicze w miejscach upamiętnień pomordowanych Polakow oraz na symbolicznym grobie Leopolda Lisa-Kuli. Jeden z najbardziej zaufanych oficerów Józefa Piłsudskiego zginął 7 marca 1919 roku pod Torczynem, w walkach z Ukraińcami. Od 1912 roku związany z organizacjami strzeleckimi, był żołnierzem Legionów Polskich i Wojska Polskiego, kawalerem Orderu Virtuti Militari.
Ostatnim odwiedzonym miejscem w Ukrainie był dawny cmentarz rzymskokatolicki w miejscowości Zaturce. Staraniem Polaków i Ukraińców biorących udział w warsztatach pojednania polsko-ukraińskiego ta dawna nekropolia została ogrodzona i uporządkowana. Delegacja IPN złożyła wieńce i zapaliła znicze w miejscu spoczynku Polaków zamordowanych przez Ukraińców w 1943 roku oraz przy pomniku Wacława Lipińskiego, (Wjaczesława Łypynskiego).